ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ : ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਨਸਾਨਾਂ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪਤੰਗ ਉਡਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਾਈਲੋਨ ਦੀ ਬਣੀ ਡੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਲੋਹੇ ਦਾ ਬੁਰਾਦਾ ਚੜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਦੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਪਸ਼ੂਆਂ, ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦੇ ਪੰਛੀ ਇਸ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਏਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਡੋਰ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ 'ਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਡੋਰ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ
ਜਦੋਂ ਇਹ ਡੋਰ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਨ ਡੋਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਯਤਨ ਸਫ਼ਲ ਹੁੰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਡ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੋਟਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਡੋਰ ਨੂੰ ਹੀ ਵੇਚਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਡੋਰ ਟੁੱਟਦੀ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਪਤੰਗਾਂ ਕੱਟਣ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗੇ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ।
ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਦਿ ਹਰੀਆਵਲ ਲਹਿਰ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਵਲੰਟੀਅਰ ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਅਤੇ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ 'ਚ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਹੈ। ਪਰ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਧਾਗੇ ਨਾਲ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਵਿਚ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿਚ ਪਾਉਣ ਵਿਚ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਨਾਲ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਵਿਚ। ਹੁਣ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧਾਗੇ ਦੀਆਂ ਡੋਰ ਨਾਲੋਂ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਵੱਧ ਵਿਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਡੋਰ ਵਿੱਚ ਕੱਚ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦਾ ਬੁਰਾਦਾ ਲਗਾ ਕੇ ਤਿੱਖਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪੰਛੀ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਪੰਛੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਵੀ ਗੁਆ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੀ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗੀ।
ਹੁਣ ਤੱਕ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ
- 26 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ-ਪਠਾਨਕੋਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ 'ਤੇ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ 20 ਟਾਂਕੇ ਲੱਗੇ, ਜਦਕਿ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੰਤੋਖ ਕੌਰ ਦੇ ਹੱਥ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਹੈ।
- 25 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਅਵਾਂਖਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਰਾਜਨ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
-25 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਰਾਜੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਗਰਦਨ 'ਤੇ ਕੱਟ ਲੱਗ ਗਿਆ।
-24 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੁਖਦੀਪ ਸਿੰਘ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਤੇ ਡੂੰਘੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਸਨ।
- 13 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ 'ਚ ਡਿਲੀਵਰੀ ਬੁਆਏ ਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
-4 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ 'ਚ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਵਾਰ ਨਰਿੰਦਰ ਸ਼ਰਮਾ ਚਾਈਨਾ ਡੋਰ ਦਾ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਗਰਦਨ 'ਤੇ ਗਿਆਰਾਂ ਟਾਂਕੇ ਲੱਗੇ ਸਨ।